Terug naar de basis: Waarom veel leerproblemen voortkomen uit een wankel fundament

door Wim Bouman | Schoolsysteem, Uit de praktijk

Als het fundament niet goed staat, bouw je een wiebelend huis.
Dat geldt ook voor leren.

Toch zie ik in de praktijk bijna dagelijks kinderen die op dat wankele fundament verder moeten bouwen.
Spelling, rekenen, begrijpend lezen… Alles wordt moeilijk als de basis niet klopt.
En dan wordt leren frustratie.
Voor het kind én voor de leerkracht.

Leerproblemen? Niet méér oefenen, maar terug naar de basis

Als kinderen vastlopen in het leren, gaan we vaak harder werken op het niveau waar het misgaat.
Maar wat als het probleem daaronder zit?

Een kind dat spelling lastig vindt, worstelt vaak niet met de regel zelf…
Maar met het woordbeeld.
Er is geen stevige opslag van woorden.
En dan valt er weinig te automatiseren.

Eerst die visuele basis op orde brengen. Dan volgt de rest.

Automatiseren lukt niet met regels

Deduceren is mooi… maar niet als het kind moet gaan automatiseren.
Want regels toepassen is denken.
Automatiseren is juist: níét meer nadenken.

Zodra je moet denken: “Wat was die regel ook alweer?”
… weet je zeker: dit is nog geen automatisering.

Dus?
Geen extra regel-uitleg.
Wel: woordbeelden opbouwen.
Zichtbaar maken.
Oefenen tot het vanzelf gaat.

Rekenen? Stop met forceren van ‘inzicht’

Inzicht is geen beginpunt, het is een gevolg.
En het ontstaat pas als de basis vrij moeiteloos verloopt.

Een kind dat 8 + 7 nog steeds moet uitrekenen via blokjes, krijgt zijn hoofd niet vrij voor redactiesommen.Dus:

  • Eerst die kleine sommen tussen 1 en 20 automatiseren.
  • Tafels? Cijferend rekenen erbij.
  • Snelheid komt vanzelf als de basis stevig staat.

“Dit is saai.” Of bedoel je: “Ik snap het niet”?

Wanneer kinderen iets saai noemen, gaan bij mij de voelsprieten aan.
Zeker bij hoogbegaafde kinderen.

Want saai betekent zelden echt saai.
Vaak betekent het:
* Ik weet niet wat ik moet doen.
* Ik begrijp het niet meteen en dat frustreert.
* Het sluit niet aan bij hoe ik denk.En ja… soms is het gewoon te makkelijk. Maar ook dan:

  • Eerst de basis stevig.
  • Dán verdiepen of verbreden.

Leren = nieuwsgierig mogen blijven

Kinderen willen van nature leren.
Ze zijn nieuwsgierig. Vragend. Onderzoekend.

Tot het fout gaat.
Tot het te moeilijk wordt.
Tot het faalervaring na faalervaring wordt.

En dan?
Dan zakt die natuurlijke leermotor langzaam weg.Mijn tip:

  • Zoek naar wat ontbreekt in de basis.
  • Geef ruimte voor veiligheid en herhaling.
  • Bouw weer op vertrouwen.

Want als het fundament eenmaal klopt,
…dan gaat het kind vanzelf verder bouwen.

Moraal van dit verhaal?

  • Lopen kinderen vast? Ga niet meteen méér doen.
  • Ga dieper kijken. Naar de basis. Naar de hiaten.
  • Dán pas kun je écht helpen.

Overal waar je komt kun je met kinderen leren.
Je hoeft alleen maar anders te kijken.

Website |  + berichten

Coach, trainer, spreker en ontwikkelaar van de Kernvisie methode. Coacht nog altijd 2 dagen in de week (waardoor zijn methodiek steeds verder ontwikkelt) en leidt (kinder)coaches, onderwijsprofessionals, logopedisten, orthopedagogen en psychologen op in de Kernvisie methode.

Dyslexie en comorbiditeit: waarom wij nooit uitsloten

Dyslexie en comorbiditeit: waarom wij nooit uitsloten

Tot 2022 gold er in Nederland een bijzonder criterium om in aanmerking te komen voor vergoede dyslexiezorg: enkelvoudigheid.Oftewel: alleen kinderen die alleen dyslexie hadden, kwamen in aanmerking voor vergoeding. Zodra er ook sprake was van AD(H)D,...

Waarom moet ik dit steeds weer doen, mam?

Waarom moet ik dit steeds weer doen, mam?

Zoon (8 jaar): “Mam, waarom moet ik ALTIJD dezelfde sommen maken? Twee rijtjes is toch genoeg als ik ze allemaal goed heb?” Moeder: “Dat snap ik, lieverd. Maar je juf wil dat je blijft oefenen.” Zoon: “Ja maar… als ik weet hoe het moet, waarom...

Hoe help je hoogbegaafde kinderen automatiseren?

Hoe help je hoogbegaafde kinderen automatiseren?

Hoogbegaafde kinderen zijn razendsnel van begrip. Ze pakken nieuwe stof direct op, zien de patronen en willen verder. Waarom zou je iets oefenen als je het al snapt? Maar hier komt het lastige: automatiseren. Zonder automatisering kost elk probleem te veel denkkracht,...

Gelijke kansen voor ieder kind betekent niet altijd hetzelfde

Gelijke kansen voor ieder kind betekent niet altijd hetzelfde

Soms word ik er wel een beetje moedeloos van. Afgelopen week had ik een moeder aan de telefoon met een hulpvraag. Haar dochter zit in groep 7 en loopt al een aantal jaren op haar tenen op school. Ze moest echt alles uit de kast trekken om mee te komen en dat heeft...

Vind of vindt? Nooit meer fouten maken

Vind of vindt? Nooit meer fouten maken

Laatst was ik op een school van een van mijn cliënten om uitleg te geven over de Kernvisie methode. Terwijl ik sprak over deze andere, innovatieve benadering van leren, ontstond er een leuke discussie over het aanleren van taal en spellingsregels. Een simpele...

Reacties

0 reacties

Vertel het verder